воскресенье, 12 января 2014 г.

АЙ-ВАСИЛЬДЕКИ КЪЫРЫМТАТАР МЕКТЕБИ

Куку Ибраим ве Каймакан Айдер, 
Ялта шеэри шурасынынъ тасиль идареси I – III басамакълы 
Ялта шеэрнинь секизинджи умумтасиль мектебнинъ талебелери 

Аиле дегерликлери, 2010

АЙ-ВАСИЛЬДЕКИ КЪЫРЫМТАТАР МЕКТЕБИ

Эр бир миллетнинъ озь тарихи бар, бизим миллетимизнинъ де, тарихи бар.
         Бу тарих-адамларнен багълы, шеэрлернен багълы, адамнынъ яшагъан еринен багълы, япкъан ишлеринен багълы. Бизим къырымтатар халкъымызнынъ тарихи пек меракълы ве фаджиалы. Биз Ялта шеэринде 8-нджи мектепте окъуйыкъ, бизим мектебимизнинъ тарихи бизлерни пек меракъландыра.
   
      Мектебимизнинъ тарихи даа язылмагъан ве биз бу тарихни язмагъа истейик. Мектебимиз  акъкъында, биз Акъмесджит Девлет архивге мектюп ёлладыкъ ве ресмий джевап алдыкъ. Языкъ ки, архивде бизим мектебимиз акъкъында бир тюрлю малюмат сакъланып къалмагъан.
         Бизим мектебимизнинъ тарихи, шимдики вакъыбта бутюнлей къысымы бизге даа сакъланын тура. Эсас малюматлар мектебимиз акъында 1944 сенеден бар, лякин мектебимиз дженктен эвель де бар эди-бу Къырымтатар мектеби эди. Бизлер мектеп акъкъында малюмат топламагъа башладыкъ. Бу мектеп дженктен эвель де, бар эди, 1980 сенесининъ сонъунда, къырымтатар халкъы.
         Ялта шеэрине къайтып башлады.
         Ай-Василь, шимди ки вакъытта микрорайоннынъ шеэрине кире, дженктен эвель исе Ай-Василь кою эди. Бу кайде къырымтатарлар яшай эди ве къырымтатар мектеби чалыша эди.
         Къайткъан къырымтатарларнынъ арасында биз мектебнинъ директорынъ огълуны.
Ай-Василь коюнде расткетирдик – бу исе Мухтерем Дилявер, 1927 сенеси. Ай-Василь коюнде догъды ве коюне къайтып кельди ве шимдики вакъытта, озь Тувгъан коюнде сагъ-селямет яшай. Онынъ бабасы Мухтерем Абдуль-Амит дженктен эвель, мектепте оджа алып, чалыша эди. О мектепте  тарик, арап тили ве каллиграфия оджасы олып чалышты. Сонъ мектепнинъ директоры олып чалышты. Онынъ огълу, Мухтерем Дилявер бизим мектеб музеимизге дженктен эвель эски фоторесимлерни багъышлады.

Бу фоторесимлерде дженктен эвель чалышкъан оджала бар ве оларнынъ арасында.
Мухтерем Абдуль-Амит те, мектеб директоры, ресимге тюшкен.
Ай-Василь ве Дерекой он йыллыкъ мектеплери эди. Мектепнинъ завучы Асанов Али оджа эди, о къырымтатар тили, рус тили, ве эдебияты оджасы олып чалыша эди.
Ботаника ве джоография дерслерини Аметов Усейин оджа алып бара эди. Башлангъыч сыныфларда Сейдали оджа чалыша эди. Даа Ай-Васильде Ибраимов Амет деген къартбаба яшай.
1926 сенеде Ай-Василь коюнде догъылды ве Ай-Василь мектебининъ талебеси эди. Мектебимиз акъында даа пек аз малюмат топладыкъ, амма бунъа бакъмадан ишимизни девам этемиз Бизлер «Голос Крыма», «Къырым», «Янъы дюнья». Къырымтатар редакция газеталарынен багъландынъ ве оларнынъ ярдымынен Ай-Василь коюнде, дженктен эвель окъугъан талебелерни тапмагъа истейик.
Тарих бир ерде токътап къалмады.

Шимдики вакъытта Ай-Василь мектебинде Мухтерем Аблямит – 2-нджи сыныф талебеси окуй.
О Мухтерем Абдуль Амитнинъ торунынынъ–торуны ола.





Бизим мектебимиз бойле талебелеринен гъурурлана: бу Усеинова Лемара 2001 сенеде мектепни аля бааларнен битирди Лемара ханум пек яхшы окуй эди. О пек муляйим ве назик бир къыз.
Мектебнинъ ичтимаий хаятында, музейнинъ ишлеринде фааль иштирак эте эди.
Лемаранынъ ишинде «К.Н. Гулак джебеджи, оджа, шаир» Ялта шеэринде тарих улькешынаслыкъ конфиренциясында I–нджи ерни къазанды.
     Акъмесджит шеэринде де, онынъ бу иши энъ гузель ишлерден бири эди.




Даа бир гъурурлангъан талебемиз – бу Каймакан Ахтем мезун 2008.
Окъумакълы эр тарафлы инкишаф эткен, терен тертипли ве зиялы киши.
Фааль иштиракчиси «Что? Где? Когда?», тарихтан олимпиада, джоография, энъ гузель албарыджы эписи мектеб мектеб байрамларны алып бара ве адий ишанглы, мераметли инсан.
Тарихнен пек меракълана ве Девлет Нетинджелев Атесстациясындаки тарих тестлеринден 12 бал алды.
Шимдики вакъытта О, Ялта университетининъ тарих факультетнинъ студенты ола.
Бойле талебернен бизим мектебимиз эр вакъыт гъурурлана ве гъурурланаджамыз!
Къырымтатар халкъынынъ да, тарихий фаджиасына бакъмадан истидатлы балаларымыз пек чокъ.
Бойле балалар бармы, бизим миллетимизнинъ келеджеги де бар!

Комментариев нет:

Отправить комментарий